Dolnośląska Teka Edukacyjna

WPROWADZENIE HISTORYCZNE 
KALENDARIUM

 

Okres od grudnia 1970 do czerwca 1976 roku był jednym z najspokojniejszych pod względem społecznym i politycznym w dziejach PRL. Po objęciu władzy przez ekipę Gierka wskutek zaciągania olbrzymich kredytów na Zachodzie w Polsce nastąpił wzrost gospodarczy. Rozpoczęto wielkie inwestycje przemysłowe, zaś płace przeciętnego Polaka wzrastały, co przy zamrożonych cenach spowodowało zwiększenie apetytów konsumpcyjnych. Zbyt szybkie tempo rozwoju, finansowane kolejnymi kredytami, doprowadziło do stopniowego pogorszenia sytuacji ekonomicznej kraju, z czego większość obywateli nie zdawała sobie sprawy. Władze, naciskane przez przywódców radzieckich, którym nie podobał się wzrastający konsumpcjonizm Polaków, postanowiły naprawić sytuację poprzez stopniowe zmniejszanie inwestycji oraz ustabilizowanie rynku żywnościowego. Pierwszym krokiem miała być podwyżka cen żywności od 28 czerwca 1976 roku, którą rząd przedstawił na posiedzeniu Sejmu 24 czerwca, propagandowo zostawiając parę dni na „konsultacje społeczne”. Ceny miały wzrosnąć znacząco: mięso o prawie 70 %, masło i nabiał o 50 %, cukier o 100 %. Przewidziano rekompensaty pieniężne: najniższe dla najmniej zarabiających, najwyższe dla najlepiej uposażonych. Przez szerokie rzesze społeczeństwa zostało to odczute jako jawna niesprawiedliwość, co wraz ze strachem o rosnące koszty utrzymania doprowadziło do wybuchu protestów. Przybrały one formę strajków, manifestacji i wieców, zaś w Radomiu, Ursusie i Płocku doszło do starć ulicznych. Najostrzej przebiegały zajścia w Radomiu, gdzie podpalono gmachy Komitetu Wojewódzkiego PZPR, Komendy Milicji i Urzędu Wojewódzkiego, a na ulicach trwały regularne walki z oddziałami ZOMO. W Ursusie, gdzie zablokowano tory kolejowe na trasie Warszawa – Poznań, a także w Płocku manifestanci zaatakowani zostali, gdy praktycznie rozchodzili się już do domów. Łącznie 25 czerwca w całej Polsce strajki odbyły się w 97 zakładach pracy i wzięło w nich udział ponad 50 tysięcy osób. Władze odpowiedziały represjami – zatrzymano kilka tysięcy osób, które były masowo bite przez milicjantów, zwolniono z pracy (w trybie natychmiastowym) ponad tysiąc robotników. Tak gwałtowne protesty odniosły jednak skutek, gdyż rząd jeszcze tego samego dnia wieczorem wycofał się z podwyżki, co ogłoszono w radiu i telewizji. Wystąpienia robotnicze określono jednak jako wybryki chuligańskie i zarządzono zorganizowanie wieców, na których potępiano ich uczestników oraz wyrażano poparcie dla Gierka i jego ekipy. Jednocześnie w środowiskach intelektualistów związanych z opozycją rosło przekonanie o potrzebie solidaryzowania się z robotnikami. Oprócz krytycznych listów otwartych do władz jedną z pierwszych inicjatyw w tym kierunku było powstanie 23 września 1976 roku Komitetu Obrony Robotników, którego podstawową działalnością było pomaganie osobom skazanym po wydarzeniach czerwcowych oraz ich rodzinom. Wszystkie te wydarzenia odcisnęło swoje piętno również na Dolnym Śląsku, na którym ludzie żywiołowo protestowali i wspierali robotników z Radomia, czy Ursusa.

Problemy ekonomiczne pozostały jednak nierozwiązane. Wzrastało zadłużenie, gdyż kredyty z lat ubiegłych spłacano nowymi pożyczkami, które uzyskać było coraz trudniej i na coraz gorszych warunkach. Rząd usiłował przyhamować rozbuchane inwestycje, wybiórczo zatrzymując rozpoczęte budowy. Starano się też ograniczyć konsumpcję poprzez wprowadzenie od sierpnia 1976 roku kartek na cukier, a także przez ciche podwyżki wybranych artykułów. Były to działania niewystarczające, aby powstrzymać narastający z kwartału na kwartał kryzys, którego skutki stały się już widoczne dla całego społeczeństwa. Sprzyjało ono coraz bardziej organizacjom opozycyjnym, których liczba urosła po ratyfikowaniu przez Polskę Paktów Praw Człowieka ONZ. Obok powstał Komitet Obrony Robotników (KOR), Ruch Obrony Praw Człowieka i Obywatela, Ruch Młodej Polski, Studenckie Komitety Solidarności i Konfederacja Polski Niepodległej – niezależna partia polityczna. Wzmogli swą aktywność działacze Wolnych Związków Zawodowych. Władze coraz gorzej radziły sobie z niezadowoleniem społecznym, czego wyrazem były nieskoordynowane działania – od nasilania represji (aresztowania, pobicia opozycjonistów, śmierć Stanisława Pyjasa w maju 1977 roku) do momentów odprężenia (akt łaski w lutym 1977 i amnestia w lipcu tego samego roku dla uczestników wydarzeń czerwcowych). Wizyta w Polsce Jana Pawła II, nowo wybranego polskiego papieża, w czerwcu 1979 roku ujawniła w pełni słabość ekipy rządzącej. Polacy coraz odważniej domagali się swoich praw. Zwiększała się liczba nielegalnych wydawnictw. W tej sytuacji zmiana na stanowisku premiera podczas VIII Zjazdu PZPR w lutym 1980 roku nie była w stanie złagodzić rosnącej niechęci do władz znaczącej części społeczeństwa polskiego. Po wyborach do Sejmu w marcu tego roku aparat rządzący usiłował uregulować sprawy gospodarcze kraju sięgając ponownie po projekt zwiększenia cen żywności. Podwyżka, wprowadzona 1 lipca 1980 roku, stała się punktem zapalnym dla fali strajków, ogarniających stopniowo cały kraj.

Warstwy robotnicze zmęczone trudami codziennego życia w warunkach gospodarki niedoborów rynkowych i kłamstwami obowiązującej oficjalnie propagandy sukcesu, rozgoryczone były objawami lekceważenia ze strony partyjnych przedstawicieli władz, żyjących, wbrew socjalistycznym zasadom, na dużo wyższej stopie życiowej. Środowiska inteligenckie i studenckie związane z opozycją dostrzegały potrzebę solidaryzowania się z robotnikami, jednocześnie próbując im pomóc skonkretyzować możliwe do osiągnięcia cele. Po propagandowej klęsce władz, które cztery lata wcześniej wycofały się z podwyżek pod naciskiem masowych protestów, w społeczeństwie polskim wzrosła świadomość własnej siły. Potwierdzały to ustępstwa rządu, który częściowo ograniczył zasięg podwyżek lipcowych i podpisywał coraz to nowe porozumienia w kolejno strajkujących zakładach w kraju. Były to na ogół żądania płacowe, mające rekompensować zwiększające się koszty utrzymania. W sierpniu zastrajkowali pracownicy Stoczni Gdańskiej, żądając oprócz wzrostu płac przywrócenia do pracy Anny Walentynowicz i Lecha Wałęsy. 16 sierpnia, po podpisaniu porozumienia z dyrekcją Stoczni, gdy większość strajkujących ruszała już do domów, podjęto decyzję o kontynuowaniu strajku w imię solidarności z pozostałymi zakładami Trójmiasta. Do Stoczni przyjechali ich przedstawiciele i utworzono Międzyzakładowy Komitet Strajkowy. Był to moment przełomowy, początkujący proces przemian, które po latach doprowadziły do upadku realnego socjalizmu w Polsce.

We Wrocławiu strajki ruszyły już 26 sierpnia, gdy Tomasz Surowiec zablokował Zajezdnię nr VII tarasując wyjazd autobusem. Charakterystyczny budynek stał się centrum strajku, a kolejne zakłady, takie jak „Fadroma”, czy „Pafawag” przyłączały się do strajku. Ożywione życie społeczne i dyskusje pomiędzy robotnikami, jak i inteligencją zaowocowały kontaktami i stworzyły platformę porozumienia i współpracy.

Członkowie MKS sformułowali trochę chaotyczną listę 21 postulatów, wśród których najważniejszym było umożliwienie powstania całkowicie wolnych związków zawodowych. Z racji żądań o charakterze politycznym i w związku z faktem, iż reprezentowano ponad 150 zakładów, do których nieustannie dołączały następne, oczekiwano rozmów z najwyższymi władzami państwowymi. Zaniepokojony rząd początkowo nie kwapił się do rozmów, zalecając Służbie Bezpieczeństwa aresztowanie opozycjonistów. Część z nich dotarła jednak do Stoczni, tworząc później komisję ekspertów. Rząd postanowił rozpocząć rozmowy ze strajkującymi, jednocześnie dokonując zmian w swoim składzie. Pod wpływem nacisku ze strony Moskwy przygotowywano też „rozwiązania siłowe”. Strajki rozszerzały się jednak na resztę kraju. Po powstaniu MKSów we Wrocławiu i Wałbrzychu, a także przerwaniu pracy w kilku kopalniach na Śląsku i w Zagłębiu Miedziowym, rząd zdecydował się na podpisanie porozumień: 30 sierpnia w Szczecinie, a dzień później w Gdańsku (gdzie MKS zrzeszał już ponad 700 przedsiębiorstw). Następnego dnia wypuszczono aresztowanych opozycjonistów.

KALENDARIUM

1976

21 stycznia – w dzierżoniowskich Zakładach „UNITRA-DIORA” wyprodukowano 10-milionowy odbiornik radiowy.

2 luty – ingres bp. Henryka Gulbinowicza do katedry wrocławskiej.

11 kwietnia – w Jakuszycach odbywa się pierwszy narciarski Bieg Piastów.

czerwiec – Śląsk Wrocław zdobył Puchar Polski, a rok później Mistrzostwo Polski.

9 czerwca – o godz. 20.35 ogłoszono alarm – palił się kościół św. Elżbiety. Był to najpoważniejszy w skutkach pożar świątyni, który spowodował prawie całkowite zniszczenie drewnianego wyposażenia kościoła. Spłonęły najcenniejsze śląskie barokowe organy autorstwa Michaela mł. Englera, więźba dachowa, zawaliły się częściowo sklepienia nawy głównej. Pękła również jej południowa ściana i odchyliła od pionu. Dopiero w 1980 r. rozpoczęto odbudowę świątyni. W 2003 r. kościół garnizonowy pw. św. Elżbiety ustanowiono bazyliką mniejszą.

24 czerwca – zapowiedź wprowadzenia od 28 czerwca znaczących podwyżek cen żywności wraz z projektem rekompensat pieniężnych, przedstawiona w Sejmie przez P. Jaroszewicza, teoretycznie mająca podlegać „konsultacjom społecznym”.

25 czerwca – protesty robotnicze w Radomiu i Ursusie odbiły się echem w dolnośląskich zakładach pracy: strajki objęły cały Dolny Śląsk, a największy zasięg miały we Wrocławiu, gdzie strajkowały m.in. zakłady: PZL Hydral (tu protest miał największe rozmiary – strajkowało ok. 1200 pracowników), Predom-Polar, Agromet-Pilmet i Zakłady Aparatury Spawalniczej ASPA. Prawdziwym strajkowym centrum stały się Świebodzice, gdzie zatrzymano pracę w szeregu zakładów produkcyjnych w tym Klimatorze, Silenie, czy Defalinie. W sumie na Dolnym Śląsku w strajkach wzięło udział ok. 8 tys. osób.

28 czerwca – pierwszy sterowany odgórnie wiec poparcia dla władz na Stadionie Dziesięciolecia w Warszawie. W następnych dniach liczne wiece w całej Polsce.

7 lipca – wyrok niemieckiego Federalnego Sądu Konstytucyjnego, który stanowił, że dawne ziemie III Rzeszy na wschodnim brzegu Odry i Nysy Łużyckiej nie są definitywnie poddane obcej zwierzchności. Wyrok ten był kolejnym sygnałem, że kwestia Ziem Zachodnich i Północnych jest postrzegane jako otwarta.

15 lipca – otworzył swe podwoje dla pacjentów Dolnośląskie Centrum Diagnostyki Medycznej „Dolmel”.

1977

styczeń – podpisanie w Czechosłowacji dokumentu w sprawie Międzynarodowych Paktów Praw Człowieka (późniejsza Karta 77).

3 marca – ratyfikowanie przez Polskę Międzynarodowych Paktów Praw Człowieka.

7 maja – znalezienie ciała zamordowanego studenta Stanisława Pyjasa, krakowskiego współpracownika KOR.

26 marca – powstanie Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela.

25 maja – msza św. w intencji zabitego przez krakowskie służby studenta Stanisława Pyjasa stała się pretekstem do protestów. Po nabożeństwie ok. 1500 studentów zebrało się pod pomnikiem Jana XXIII na Ostrowie Tumskim.

czerwiec – grupa 33 wrocławskich naukowców podpisała list protestacyjny przeciwko aresztowaniu członków i współpracowników KOR, w którym domagano się też zwolnienia z więzień uczestników demonstracji robotniczych w czerwcu 1976 r. Ukształtowała się wówczas grupa pracowników wyższych uczelni, którzy wspierali działalność opozycji (przede wszystkim skupionej w SKS), a potem „Solidarności” i opozycji lat 80. XX w. Do grupy tej należeli późniejsi (styczeń 1978 r.) sygnatariusze deklaracji założycielskiej Towarzystwa Kursów Naukowych: pedagog prof. Mirosława Chamcówna, matematycy prof. Roman Duda, doc. Bolesław Gleichgewicht, prof. Stanisław Hartman oraz doc. Andrzej Krzywicki, dr Jan Waszkiewicz, chemik prof. Krzysztof Pigoń i architekt prof. Tadeusz Zipser. Jednym z liderów „Solidarności” został Karol Modzelewski, warszawski historyk mediewista, wówczas pracownik PAN we Wrocławiu. Do grona osób wspierających opozycję należeli też: prof. Czesław Hernas, dyrektor Instytutu Filologii Polskiej, i historyk sztuki prof. Mieczysław Zlat. W 1978 r. do zespołu wydawanej poza cenzurą warszawskiej „Res Publiki” dołączył historyk dr Adolf Juzwenko.

15 lipca – wrocławski teatr studencki „Kalambur” wygrywa pierwszą nagrodę w konkursie FAMA ’76 w Świnoujściu.

29 września – przekształcenie się KOR w Komitet Samoobrony Społecznej „ KOR”.

listopad – na terenie dawnego obozu Gross-Rosen odprawiono mszę świętą w intencji poległych w czasie II wojny światowej, co od tej pory stało się doroczną tradycją.

14 grudnia – powstaje Studencki Komitet Solidarności (deklaracja założycielska 14 grudnia 1977 r.). Fenomenem wrocławskiego SKS było wejście po sierpniu 1980 r. bardzo dużej grupy jego działaczy i współpracowników do struktur dolnośląskiej „Solidarności” (przede wszystkim do działów informacji i propagandy). Członkami władz regionalnej„Solidarności” zostali Stanisław Huskowski i Krzysztof Turkowski.

1978

styczeń – rozpoczęto wydawanie biuletynu „Podaj dalej”, a od połowy 1979 r. „Akademickiego Pisma Informacyjnego”. SKS, który najaktywniej działał na Uniwersytecie Wrocławskim (wydziały Filologii Polskiej i Matematyczno-Fizyczno-Chemiczny) skupiał ok. 200 studentów.

24 czerwca – o godz. 14.20 w II Klinice Położniczej Instytutu Ginekologii i Położnictwa Akademii Medycznej we Wrocławiu przy ul. Dyrekcyjnej urodziła się Paulina Agata Zalewska. Jednak dopiero po północy okazało się, że jest to 35-milionowy obywatel PRL. Władze wybrały Wrocław jako miejsce narodzin jubileuszowego obywatela. Matka sławnego noworodka Barbara była nauczycielką przedszkola PKP, natomiast ojciec Jacek kapitanem żeglugi śródlądowej.

25 lipca – ppłk Mirosław Hermaszewski i gen. mjr Piotr Klimuk złożyli oficjalną wizytę we Wrocławiu, podczas której m.in. pierwszy polski kosmonauta otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Wrocławia. Mirosław Hermaszewski jako dziecko cudem uszedł z życiem z rzezi wołyńskiej, a po wojnie wraz z rodziną został przesiedlony do Wołowa. W 1960 r. przeszedł kurs pilotażu szybowcowego w Aeroklubie Wrocławskim. Od 8 kwietnia do 1 grudnia 1976 r. był dowódcą 11. Brandenburskiego Pułku Lotnictwa Myśliwskiego OPK im. Osadników Dolnośląskich we Wrocławiu (JW 1465), skąd trafił do grupy kandydatów na kosmonautów. Jako pierwszy (i jak dotąd jedyny) Polak wraz z Piotrem Klimukiem odbył lot kosmiczny statkiem Sojuz 30 (27 czerwca – 5 lipca 1978 r.). Hermaszewski został bohaterem narodowym i „maskotką propagandową” ekipy Gierka. Musiał uczestniczyć w setkach wieców i spotkań z „ludnością miast i wsi”.

jesień – odbywa się pierwszy Tydzień Kultury Chrześcijańskiej, którego organizatorami byli Józef Puciłowski i Maciej Zięba, późniejsi dominikanie związani z Klubem Inteligencji Katolickiej, oraz Teresa Szostak i Wiesława Neuhoff. Wykłady odbywały się w kilkunastu kościołach w całym mieście, a największą popularnością cieszyły się spotkania z ludźmi, którzy byli nie tylko wybitnymi znawcami przedstawianych spraw, lecz także potrafili ze swadą o nich opowiadać, jak np. Władysław Bartoszewski, Jacek Fedorowicz, Adolf Juzwenko, Stefan Kisielewski czy Marcin Król. Tygodnie Kultury Chrześcijańskiej (TKCh) organizowane w kościołach dużych miast, a potem także w mniejszych ośrodkach, były od drugiej połowy lat 70. minionego wieku wydarzeniami, podczas których wykłady na temat filozofii i etyki, historii i literatury oraz innych dziedzin, często wykraczające poza ramy wyznaczone przez cenzurę, wygłaszały osoby związane z Kościołem i opozycją demokratyczną.

październik-listopad – Wanda Rutkiewicz, pierwsza Polka i Europejka zdobyła Mont Everest i pierwsza kobieta na świecie, która stanęła na K2, pierwsze doświadczenie wspinaczkowe zdobywała w Sokolikach pod okiem Bogdana Jankowskiego.

16 października – wybór na papieża metropolity krakowskiego, kardynała Karola Wojtyły, który przybrał imię Jana Pawła II.

1979

styczeń – „Zima Stulecia” i diametralne pogorszenie nastrojów społecznych.

luty – kontrola w województwie legnickim wykazała dramat aprowizacyjny: zaopatrzenie w podstawowe artykuły spożywcze oscylowały od 85% zapotrzebowania (masło) do 20% (mąka). Pomimo uprzywilejowania tego regionu z powodu kluczowego charakteru KGHM dla gospodarki całego kraju stan zaopatrzenia był dramatyczny, a dla reszty regionu jeszcze gorszy, co świetnie obrazuje trudności życia codziennego tych czasów.

marzec – odbył się pierwszy Przegląd Piosenki Aktorskiej we Wrocławiu.

21 marca – wtargnięcie młodzieżowej bojówki do mieszkania Jacka Kuronia przed wykładem TKN i pobicie znajdujących się tam osób

maj – powstał Klub Samoobrony Społecznej we Wrocławiu będący lokalną mutacją KSS KOR, w którym znaczącą grupą byli członkowie SKS, którzy ukończyli studia. Z inicjatywy Klubu powstał miesięcznik „Biuletyn Dolnośląski”, który jednak na początku 1980 r. usamodzielnił się już pod redakcją Kornela Morawieckiego. Członkowie działających we Wrocławiu grup opozycyjnych: TKN, SKS, RWD, ROPCio, KSS i środowisko „Biuletynu Dolnośląskiego” stworzyli nieformalną Radę Jedności, na której forum starali się wypracowywać wspólne stanowisko wobec wydarzeń politycznych.

15 czerwca – powstaje we Wrocławiu filia krakowskiej Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej z wydziałami Aktorskim i Lalkarskim.

22 lipca – obchody 35 rocznicy powstania PRL.

1 września – powołanie do życia Konfederacji Polski Niepodległej z Leszkiem Moczulskim na czele, która była pierwszą organizacją opozycyjną, deklarującą się jako partia polityczna.

7 grudnia – we wrocławskim „Polarze” wyprodukowano milionową pralkę.

25-26 grudnia – inwazja ZSRR na Afganistan.

1980

11-15 lutegoobrady VIII Zjazdu PZPR, na którym odsunięto od władzy P. Jaroszewicza, czyniąc go odpowiedzialnym za niepowodzenia gospodarcze.

10 maja – po raz pierwszy wręczono medal „Za zasługi dla miasta Wrocławia”, odznaczenie przyznawane przez Towarzystwo Miłośników Wrocławia.

1 lipca – wprowadzono podwyżki cen niektórych produktów spożywczych, w tym m.in. mięsa. Rozpoczynają się pierwsze protesty górników zagłębia miedziowego.

20 lipca-3 sierpniaXXII letnie Igrzyska Olimpijskie w Moskwie, zbojkotowane przez kilkadziesiąt państw świata.

14 sierpnia – strajk w gdańskiej Stoczni im. Lenina z żądaniami podwyżki płac, a także m. in. przywrócenia do pracy Anny Walentynowicz i Lecha Wałęsy, który tymczasem stanął na czele Komitetu Strajkowego.

26 sierpnia – przed godziną 6 rano rozpoczął się strajk okupacyjny w Zajezdni nr VII Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego przy ul. Grabiszyńskiej we Wrocławiu. Zainicjowali go kierowca autobusu Tomasz Surowiec i pilot-mechanik Czesław Stawicki. W godzinach rannych, mimo prób przeciwdziałania strajkowi ze strony funkcjonariuszy MO i SB, dołączyli do niego pracownicy wszystkich zajezdni MPK we Wrocławiu. Przewodniczącym komitetu strajkowego został 39-letni kierowca Jerzy Piórkowski. Paraliż komunikacji miejskiej spowodował, że informacja o strajku błyskawicznie dotarła do wrocławian. Podejmując akcję strajkową kolejne zakłady pracy kierowały swoich delegatów do Zajezdni nr 7. W kilka godzin po rozpoczęciu strajku dołączyli do niego przedstawiciele dolnośląskiej opozycji demokratycznej: Jarosław Broda, Piotr Starzyński, Krzysztof Turkowski i Tomasz Wacko (Studencki Komitet Solidarności). Do końca strajku Broda i Turkowski redagowali „Komunikaty “Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego, a Wacko uruchomił pierwszą strajkową drukarnię. Tego dnia do zajezdni przybyli też wrocławscy członkowie Towarzystwa Kursów Naukowych: prof. Mirosława Chamcówna, doc. Roman Duda i dr Jan Waszkiewicz, którzy m.in. podjęli się zorganizować konsultacje prawników. Około godziny 17 w zajezdni powstał Międzyzakładowy Komitet Strajkowy. W chwili powstawania MKS – oprócz MPK – było w nim reprezentowanych kilka zakładów pracy. Liczba zakładów rosła z każdym dniem wraz z rozszerzaniem się akcji strajkowej we Wrocławiu i sąsiednich województwach.

27 sierpnia – MKS nawiązał kontakt z arcybiskupem wrocławskim Henrykiem Gulbinowiczem, który „udzielił błogosławieństwa wszystkim strajkującym robotnikom i całemu społeczeństwu Dolnego Śląska”.

28 sierpnia – prof. Chamcówna, doc. Duda i dr Waszkiewicz dostarczyli do zajezdni tekst apelu do władz PRL podpisanego przez 27 przedstawicieli wrocławskiego środowiska akademickiego i adwokatury. Wsparcia udzielał strajkującym Kornel Morawiecki, drukując ulotki i rozpowszechniając „Biuletyn Dolnośląski”. Zajezdnia stała się w tym momencie centrum informacyjno-organizacyjnym akcji strajkowej w regionie.

29 sierpnia – ksiądz Stanisław Orzechowski, duszpasterz akademicki z wrocławskiej parafii św. Wawrzyńca przy ul. Bujwida, odprawił pierwszą mszę św. dla strajkujących w Zajezdni nr VII przy ul. Grabiszyńskiej we Wrocławiu

31 sierpnia – w MKS było zrzeszonych 176 zakładów pracy z województw wrocławskiego, wałbrzyskiego i legnickiego. MKS poparł w całości 21 postulatów ze Stoczni Gdańskiej, wysuwając lokalne żądanie w sprawie wprowadzenia zakazu sprzedaży alkoholu i rzetelnego informowania społeczeństwa o strajku.

1 września – Wrocławski Międzyzakładowy Komitet Strajkowy zakończył protest 1 września 1980 r. o godzinie 4 rano. Stało się to w kilkanaście godzin po podpisaniu Porozumień Sierpniowych w Gdańsku. Wrocławski MKS zawiązując się 26 sierpnia, poparł właśnie postulaty strajkujących w Stoczni Gdańskiej. Dlatego też nie przerwał protestu 30 sierpnia, kiedy podpisano porozumienie w Szczecinie. Tego dnia do Gdańska dwoma samochodami udała się delegacja MKS (Hubert Hanusiak, Czesław Stawicki, Józef Majko i Bogusław Ziobrowski), którzy mieli przywieźć potwierdzony przez sygnatariuszy ze strony protestujących tekst podpisanych porozumień i zapewnienie, że obejmują one całą Polskę. MKS nie dowierzał zarówno wrocławskim władzom, jak i informacjom mass-mediów. Mimo transmisji telewizyjnej z podpisania porozumień w Gdańsku, protestu na Dolnym Śląsku nie przerwano. Dopiero kiedy nad ranem 1 września samochodem służbowym wojewody gdańskiego Jerzego Kołodziejskiego powrócili do Wrocławia Bogdan Ziobrowski i Hubert Hanusiak, którzy przywieźli wyniki rozmów i parafowany przez Annę Walentynowicz tekst Porozumień Sierpniowych, Jerzy Piórkowski kierujący MKS ogłosił, że „Dolny Śląsk powraca do pracy”.

Dolnośląska Teka Edukacyjna

creative

Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska (CC BY-NC-ND 3.0 PL)
Więcej informacji tutaj.

Dolnośląska Teka Edukacyjna traktowana jest jako kompletny zbiór, przedziały czasowe (1939-1945; 1946-1969; 1970-1990) są zamkniętymi utworami i każde dodatkowe użycie poszczególnych elementów strony (np. zdjęć) wymaga odrębnej pisemnej zgody.

Znajdz-nas-na-facebooku